Durim Gerguri
Feja dhe Shkenca

Pasqyrimi i konceptit te mekatit

PASQYRIMI I KONCEPTIT TE MEKATIT

Institucioni i marteses, i bazuar ne interesin dhe perzemersine e ndersjelle ndermjet bashkeshorteve, per muslimanet paraqet nje manifestim te lartesuar te Vullnetit dhe te Qellimit Hyjnor. Kjo eshte shquar edhe ne versin Kur'anor te cituar me poshte:
'"Dhe nga faktet (e madherlse) se Tij eshte qe per te miren tuaj,Ai krijoi nga vete lloji juaj palen (grate), ashtu qe te gjeni prehje tek ato dhe ndermjet jush krijoi dashuri e meshire... "
Kur'ani. 30:2T
Sipas traditave islame (Sunnah), martesa eshte parapare te jete njera nder kerkesat thelbesore. Celibati eshte konsideruar si gjendje e keqe e mbushur plot me gjera te liga.
Qasja islame lidhur me martesen dhe moralin dallohet nga ajo qe dihet rreth disa traditave morale te llojit negativ. Percudi, disa moraliste tradicionale e konsiderojne seksualitetin si dicka plotesisht te pandershme. Madje edhe marredheniet legale seksuale me bashkeshortin, ata i konsiderojne si te papastra, te liga, te padeshirueshme dhe shkaterrimtare, mu sikur te kishin qene karakteristike e ndonje fajtori apo te deshtuari.
Edhe me shume habit pikepamja qe ushqehet ne Perendim, se bota tradicionalisht ne pergjithesi beson ne paragjykimet te cilat me nje konotacion te keq ia atribuan cdo gjeje qe eshte e lidhur me seksin. Filozofi i famshem nga Perendimi, Bertrand Rasel nuk paraqet kurrfare perjashtimi nga ky aspekt. Ne librin e tij: "Martesa dhe Morali", ai konkludon se:
"... Sidoqofte, elementet antiseksuale qe nga kohet me te hershme cdo here kane ekzistuar prane njeri-tjetrit, dhe me ne fund, pa marre parasysh dominimin e krishterimit apo te budizmit. keto elemente arriten fitore te plote ndaj kundershtareve te tyre. Ky perendimor jep shume sbembuj rreth asaj qe ai e quan nocion i cuditshem se, ne martese ka gjera te papastra dhe mekatare, mu ashtu sic ka edhe ne marredheniet seksuale. Ne shume pjese te ndryshme te botes qe kane qene jashte ndikimit te krishterimit apo te budizmit, ka pasur rende te prifterinjve dhe te priftereshave qe ishin betuar ne celibat. Hebrenjte e sektes se Essen-eve, te gjitha marredheniet seksuale i kane konsideruar si te papastra. Sic shihet, kjo pikepamje ne lashtesi ka hasur ne toke te plleshme. ...Edhe ne Perandorine romake ka ekzistuar nje tendence e pergjithshme kah asketizmi. Epikurianizmi gati sa nuk u zhduk fare dhe te greket e romaket e ngritur ia leshoi vendin stoicizmit... Neoplatonistet ishin po aq askete sa ishin edhe te krishteret. Nga Persia erdhi doktrina se kjo ceshtje eshte e lige, dhe pastaj u perhap neper tere Perendimin, dhe me vete solli besimin se te gjitha marredheniet seksuale jane te papastra. Edhe pse jo ne formen me ekstreme, kjo e paraqet edhe pikepamjen e Kishes..." '
Qendrimet negative seksuale vazhduan qe, edhe gjate shekujve te ardhshem te ndikojne tek masat e njerezve mendjelehte, me qellim qe ne menyre jo te favorshme dhe frikesuese t'i neverisin nga seksi. Shkalla e larte e te crregulluarve psikosomatike dhe te semureve shpirterore,sipas disa psikoanalitikeve, kryesisht i mvishet perhapjes se ndikimit te seksualitetit negativ.
Cilet kane qene faktoret qe e shkaktuan konceptimin e gabuar lidhur me seksualitetin? Cila qe arsyeja qe njerezit t'ia mohojne vetvetes kenaqesine natyrore dhe qe, mireqenien psikosomatike ta shoqerojne me seks te deshiruar e te shendoshe? Perse njerezit duhet t'i prijne jetes se tyre kurse me vetedije ta denojne pjesen thelbesore e te shendoshe te jetes se tyre? Keto jane disa nga pyetjet komplekse ne te cilat njerezit duhet te gjejne pergjigje bindese dhe te kuptimte. Por, te gjithe e dime se mund tegjenden shume arsyete ndryshme perdhe kunderaverzionit ndaj seksualitetit te njeriut.
Sic po shihet, arsyet i perfshijne edhe mendimet e demshme per deshirat dhe marredheniet seksuale. Paragjykimet e arriten shkallen ekstreme ne mesin e krishtereve, dhe ate me organizimin e kishave te tyre dhe te klerit. Celibati iJezu Krishtit i inspiroi ata dhe i solli deri ne poziten, ne te cilen statusi i marteses per prifterinjte dhe te shenjtet eshte konsideruar i barabarte me perdhosjen dhe njollosjen e nderit dhe shenjterisese tyre. Si rrjedhim i kesaj, Papetgjithmonejane zgjedhurnga radhet e prifterve te pamartuar. Ne te vertete, te gjithe anetaret e klerit katolik kane qene te lidhur nga betimi i tyre per celibatin.
Bertrand Raseli thote:
"Dy apo tre pershkrime te bukura te ketij institudoni jane zgjedhur nga masa e pafund e shkrimeve tc patrikeve kishtare;
mirepo nepergjithesi. do te ishteshume veshtire te konceptohet dicka tjeterqe do te ishteme epaperpunuar apoTne neveritese se sa menyrane te cilen ata e zgjodhen ate... Qellimi i asketit ishte qe njeriun ta terheqe nga jeta e virgjinitetit, andaj si pasoje e pashmangshme e tere kesaj, martesa trajtobej si nje gjendje inferiore... Gjuha energjike e Shenjerome-ut, sbenjtarit te fundit. ishte "prerja e drurit te marteses me sepaten e Virgjinitetit"...

Kisha e pranon martesen me qellim te lindjes se njeriut. Nevoja per propagimin e vecorive njerezore nuk eshte sendertuar si dicka adekuate per ngritjen e njolles se papastertise nga cilido akt seksual. Arsye tjeter per lejimin e marteses eshte eliminimi i kurverise ne mes te mashkullit dhe femres. Le ta citojme edhe nje here Bertrand Raselin.
"Krishterimi, e vecanerisht Shen Pali afruan nje pikepamje te cuditshme te marteses qe para se gjithash nuk ekzistonte per lindjen e femijeve, por per pengimin e mekatit te kurverise. "

Kisha katolike e konsideron martesen si lidhje, ne te cilen vetem vdekja mund te nderhyje.Si rrjedhim i kesaj,nuk lejohet divorci apo shperberja e marteses. Ndalimi i anulimit te marteses apo i divordt mund te kete dicka qe ka te beje me deshiren per shlyerjen e mekatit, pra debimin e Ademit dhe te Aves ne nje gjendje te pamartuar.
Qendrimet iracionale per femrat kane dominuar ne mesin e disa popujvete lashte. Ketu eshte perfshireedhe mendimi se gruaja nuk eshte qenie komplete njerezore; sepse pozita e saj si nje krijese do te mund te shtrihej diku ne mes te qenies njerezore dhe shtazes. Gjithashtu. Ajo ishte e krijuar nga nje shpirt i artikulluar, andaj edhe kurre s'ka mundur te shkoje ne Qiell! Ngjashem, ne te kaluaren ka pasur edhe paragjykime tjera te shfrenuara.
Sidoqofte, per fat te mire, besimet dhe bindjet e lartpermendura nuk kane mundur qe ne teresi ta arrijne skajshmerine. Kufizimet natyrore te grave, sic u identifikuan dhe u vleresuan ne te kaluaren, nuk arriten te zhvillohen edhe meteper. Asnje perpjekje e menyrave tradicionale te te menduarit, nuk arriti te shkoje me larg se kultivimi i ndjenjes se krenarise tek burri dhe i ndjenjes se inferioritetit tek gruaja gjate gjeneratave.
Sic shihet, besimi ne dobesite e brendshme te deshirave dhe te marredhenieve seksuale shkaktoi pikellimin e njejte shpirteror si te mashkulli.ashtu edhe te femra. Pervec kesaj, lidhur me deshiren trupore dhe me marredheniet seksuale, ai shkaktoi edhe konflikt demoralizues ndermjet nevojave te instinkteve natyrore dhe te besimit religjioz apo sektorian.
Semundjet shpirterore dhe jolumturia burojne nga konflikti i lartpermendur, duke perfshire ketu edhe deshirat everteta natyrore dhe aversionin e indukuar shoqeror ndaj plotesimit te tyre. Problemi fiton permasa te jashtezakonshme, dhe ate deri ne ate mase saqe behet subjekt i hulumtimeve intensive nga ana e psikologeve dhe e psikoanalitikeve.
Ne kontekstin e mesiperm, logjika revolucionare e Islamit mund te jete jashtezakonisht interesante. Islami nuk jep asnje indikacion me te vogel per permbajtjen e ligete deshires seksuale apo per friken me pasoja te keqija. Perkundrazi, perpjekja islamike perkitazi me kete eshte perqendruar ne synimin e rregullimit te seksualitetit te njeriut ne menyren me humane.
Nga perspektiva e Islamit, marredheniet seksuale te njeriut jane te kufizuara vetem ne baze te interesave te verteta te shoqerise prezente apo te asaj te mevonshme. Lidhur me keto qasja islame i ndjek udherrefyeset mire te njohura, duke mos shpie drejt kurrfare ndjenje te privimit apo te frustracionit seksual, si dhe drejt kurrfare deshire te shtypur apo te ndaluar seksuale. Eshte mjerim i madh qe dijetari, sic eshte Bertrand Raseli, i cili i ka kultivuar moralet krishtere dhe budiste, te permbahet nga komentimi specifik i etikes Islame.
Ne librin e tij "Alorteso dhe Morali", Bertrand Raseli kalimthi e permend edhe Islamin. Pershembull, ai thote:
"Udheheqesit e medhenj fetare, me perjashtim te Muhamedit dhe te Konfucies, nese edhe ky mund te quhet fetar - ne pergjithesi kane qene shume indiferente ndaj konsideratave shoqerore dhe politike, dhe me me deshire e kane kerkuar persosmerine shpirterore vetem me anen e meditimit, te disiplines dhe vetemohimit."
Megjithate, eshte me se e vertete se nga pikepamja Islame, deshira seksuale nuk eshte e pajtueshme me intelektualitetin apo spiritualitetin njerezor, por eshte e evidencuar si pjese e natyres dhe e temperamentit te profeteve. Ne baze te nje tradite (hadithi), dashuria dhe malli per gruan ishin karakteristika te sjelljes morale te profeteve.
Ekzistojne edhe disa tradita dhe rrefime tjera qe flasin per sjelljet e profeteve me grate. Sipas disave prej tyre, i Derguari i Islamit ne menyre te qarte ka shprehur dashurine dhe konsideraten e vet per grate dhe familjen e tij. Ne te njejten kohe, ai vendosmerisht eshte shprehur edhe kunder prirjeve njerezore per celibatin apo eremitarine.
Njeri nga shoket e te Deiguarit te Shenjte, Osman bin Madaoon-i aq shume iu perkushtua adhurimit te Allahut,i Lartesuar eshte Emri i Tij, saqe agjeronte cdo dite kurse te gjitha netet i kalonte duke u falur. Mu per kete shkak, gruaja e tij kete ceshtje ia parashtroi te Derguarit, i cili reagoi me nje bezdisje te dukshme dhe menjehere shkoi te miku i vet dhe i tha:
"0 Osman! Dije mire se All-llahu nuk me ka derguar qe te inkurajoj cfaredo jete eremite. Ligjet e Sheriatit jane shkruar per rritjen dhe lehtesimin, si dhe per permbushjen e Jetes natyrore te njerezve. Sa me perket mua, une falem,agjeroj dhe i plotesoj detyrat e mia bashkeshortore. Sipas kesaj, ndjekja e rruges sime ne islam nenkupton veprimin ne perputhje me traditat qe i kam shtruar une, dhe te cilat e perfshijne edhe kerkesen se burri dhe gruaja duhet te martohen dhe te rrojne se bashku ne harmoni".Qendrimi Islam qe u shpjegua me siper shume qarte tregon se
seksualiteti njerezor ne vetvete nuk paraqet kurrfare semundje te lindur,e as qe nenkupton ndonje pasoje te keqe. Pervec kesaj, Islami shume bukur shpjegon se, semundja si dicka tradidonale i eshte pershkruar seksualitetit te njeriut gjate procesit te moralit religjioz ne boten perendimore. Tani, bota perendimore ka bere nje kthese prej 180 shkalleve duke u kthyer nga permbysja e moralit tradidonal te saj.
Ne kohen e sotme, bota perendimore beson ne respektimin dhe ne clirimin e deshirave dhe nevojave seksuale, dhe kete e ben me ngritjen e kufizimeve tradicionale morale. Ne te vertete, tani shume njerez te Perendimit i favorizojne lejimet seksuale. Ata merren me ate se, morali te cilin e kane trasheguar nuk permban asgje tjeter pervec nje konotacioni religjioz. Ata pohojne se moralet e tyre te sotme nuk mbeshteten vetem ne arsyet filozofike, por edhe ne ato shkencore.
Per fat te keq, seksualiteti negativ qe koheve te fundit po zhvillohet ne Perendim, gjithashtu ka depertuar dhe ka fabrikuar edhe moralin e shoqerise sone.
Kjo ndodhi edhe perkunder veshtiresive te mevonshme te komunikimit nderkombetar. Mirepo tani, me anen e komunikimit te deshmuar dhe kontaktet e rregullta ndershteterore, spekulimet e modernizuara te Perendimit, me te vertete jane duke e vershuar edhe shoqerine tone

Autor i tex..
                   ://DURIM GERGURI//:

This website was created for free with Own-Free-Website.com. Would you also like to have your own website?
Sign up for free